اول آبان ، آغاز زمستان کردی در ایلام

در استان ایلام با توجه به کوهستانی بودن و تغییرات دمایی به نسبت موقعیت جغرافیایی، دارای تقویمی بوده. این تقویم محلی در ایلام در حدود  دو ماه جلوتر از تقویم رسمی کشور می‌باشد. به شیوه‌ای که، اوایل آبان ماه زمستان می‌باشد و برای شب اول زمستان، در گذشته معمولا برخی مراسمات محدود برگزار می‌گردید. به عنوان مثال مردم در این شب دور هم جمع شده و به شب‌نشینی و قصه گفتن و انجام برخی بازی‌ها و سرگرمی‌ها می‌پرداختند و معتقد بودند که کسی که در این شب بخوابد، زمستان آن سال همیشه در خواب می‌ماند و کارهایش عقب می‌افتد و در حال حاضر هم این موضوع در برخی نقاط رعایت می‌گردد.جمله معروف “سڵام شلی ملی دەسد وەخەێرەو بپلێ ئوەڵ زمسان کوردی پیروز بوو” مربوط به امشب است.

نام تقویم سنتی ایلام، تقویم فرس یا تقویم کردی می‌باشد. این تقویم از دیرباز مورد استفاده اهالی قرار می‌گرفته است و هم اکنون نیز کم و بیش اسامی روزها و ماه‌های کردی بر سر زبان‌ها جاری است و کمتر در مورد ماه‌های فارسی سخن می‌رانند.

نام فصل‌ها:

 فصل وهار کردی(بهار)

 فصل پایز کردی(پاییز)

 فصل سردوای کردی

 فصل زمسان کردی(زمستان)

 اسامی ماه‌های فصل زمسان کردی

مانگ اول زمسان(آبان)

 مانگ وسط زمسان یا مانگ سیه(آذر)

 مانگ اخر زمسان یا خاک لیو (دی)